در شناسايي هر مسيله اجتماعي يا فرهنگي كه مورد بررسي پژوهشي يا مطالعاتي است و با اهداف دانشگاهي يا كارشناسي صورت مي گيرد چند معيار روش شناختي وجود دارد كه مي بايست مورد توجه باشد. اين معيارها در علوم ارتباطات، "شش wh" نام دارد كه من آنرا به "٨ چه" متعين كرده ام:
⁉️چه چيز what. اينكه مسيله مورد بررسي چيست و از نظر مفهومي داراي چه معاني شناختي و كاربردي است، و اينكه چگونه از نظر توسعه اي يك مسئله شناخته مي شود، و در نهايت از منظر چه قشر و طبقه اجتماعي بعنوان يك مسيله مطرح است و رويكردهايي از اين دست، براي تدقيق مسيله مورد بررسي ضروري است. به تعبير حكمت عاميانه، سوال خوب، نصفِ جواب است.
⁉️چه كسي who. بدين معنا كه چه گروهي زمينه ساز بروز اين مسيله شده و چه گروه يا اقشار اجتماعي، از قِبَل وجود و ماندگاري مسيله مورد بررسي، سود مي برند. تعيين دقيق اين گروه، اگرچه بعنوان گروه هدف تلقي نمي شود ولي گروه زمينه اي خواهد بود كه در شناسايي چرايي بروز اين پديده در گام هاي بعدي، مدد خواهد رساند.
@alitayefi1
⁉️چه كساني را whom. گروه هدف در بررسي مسيله مورد نظر كيست و چه اقشاري نظير گروه هاي جنسيتي، جنسي، قوميتي، ديني، سني و طبقاتي از انجام اين مطالعه ياپژوهش و سرانجام چاره يابي مسيله سود خواهند برد و همسودان و بهره مندان اين مسيله شناسي كدامند و پرسش هايي نظاير اين، در تعين بخشيدن به اين معيار، ياري خواهد رساند.
⁉️چگونه which way. روشهاي انجام مطالعه كدامند و دلايل انتخاب روش مورد بررسي در مسيله شناسي مورد نظر چيست؟ارايه طرح جامع متدولوژيك، پاسخ پذير و كارآمد براي شناسايي مسيله مورد نظر، يكي از مهمترين گام هاي انجام بررسي هر مسيله فرهنگي و اجتماعي است.
⁉️چرا why. تعيين ضرورتهاي علمي و كاربردي از يكسو و روشن ساختن ضرورت هاي شناختي و اجتماعي انجام بررسي مورد نظر از سوي ديگر، از گام هاي مهم و اجتناب ناپديري است كه بايد در مسير شناسايي يك مسيله، مورد توجه و تدقيق باشد. بدون تدقيق چرايي انجام يك مطالعه يا تحقيق، محقق در مسير انجام بررسي دستخوش بي ساماني روشي و بي هنجاري در تحقيق مي گردد.
@alitayefi1
⁉️چه زماني when. تدقيق دامنه زماني مسيله مورد بررسي نيز براي تيم تحقيق و مطالعه الزامي است. از آنجايي كه هر پديده اجتماعي زمانمند و تاريخي است، نمي توان بدون تعيين محدوده زماني مسيله مورد بررسي، طرح تحقيق يا پروژه مطالعاتي را آغاز كرد، در غير اينصورت محقق در دالان هاي تودرتوي تاريخ پديده و مسيله مورد نظر، درخواهد ماند.
⁉️چه مكاني where. شناسايي دامنه مكاني و منطقه اي يك بررسي نيز داراي اهميت است؛ بويژه مكان بررسي از نظر مراكز شغلي، مناطق كشوري و قومي در سطح ملي و سپس در سطح برون مرزي. با اين معيار، يك پژوهشگر/كارشناس از تعميم هاي كلي و مغالطه جزء با كل پرهيز كرده و از سانتراليزم در تحقيقات فاصله مي گيرد.
⁉️چه راهكاري which solution. ارايه راهكارهاي كوتاه، ميان و بلند مدت از يكسو و پيشنهادهاي اصلاحي وتغيير طلب از سوي ديگر، از ضرورت هاي گريز ناپذير بررسي يك مسيله اجتماعي و فرهنگي است. تعيين اين راهكارها و چگونگي اجراي آنها بايد مبتني بر يافته هاي بررسي و در راستاي بهره مندي گروه هدف بوده و در عمل، امكانپذير باشد.
علي طايفي
https://telegram.me/alitayefi1
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر