جامعه ایران با یک گسیختگی تاریخی روبروست که بدان شکاف بین دولت ملت نام نهاده ایم. اگرچه این شکاف در عصر نوین تعین بیشتری بخود گرفته و ناظر بر ملت بمعنای سرزمینی آن با حکومت بمفهوم مدرن آن است ولی در طی دهه های اخیر این دوگانه بشدت متکثر شده و ابعاد و سطوح مختلفی بخود گرفته است: