۱۳۹۵/۶/۲۱

شكاف بين نسلي، بستر تحول اجتماعي

مسئله شکاف بین نسلی از جمله پدیده های اجتماعی است که در عصر معاصر سخت متأثر از فرایند های مدرانیزاسیون یا نوسازی جامعه است. نمود مسئله این گونه است: گروه سنی بزرگی در بين جوانان و نوجوانان برابر ارزشها و هنجارهای خانواده، والدین، بزرگسالان و سالمندان مقاومت كرده و آنرا به چالش مي كشند.


برخی معتقدند که شکاف بین نسلی بویژه در جوامعی که در مرحله گذار تاریخیِ خود از شکل جامعه سنتی به توسعه اجتماعی گام برمی دارند، واقعیتی اجتناب ناپذیر است و بسیاری از جوامع، در مقاطع زمانی مختلف با این پدیده روبرو بوده اند. جامعه ای که درمرحله گذار قرار می گیرد، استعداد و آمادگی بیشتری در جهت ایجاد شکافهای اجتماعی و از جمله شکاف بین نسلی از خود نشان می دهد.

شكاف بين نسلي امري است كه اگرچه در تاريخ اجتماعي انسان كم وبيش قابل رديابي است ولي با گسترش فناوري هاي ارتباطي و اطلاعاتي و رسوخ جهان مجازي از در و ديوار خانه ها و خانواده ها، و كلاس هاي درس و مدارس، اين شكاف روزبروز عميق تَر شده و گاهي در فاصله دو نسل از هم  بين دو برادر/خواهر نيز تفاوتها و شكاف ها محسوس و عمده مي گردد. مهمترين وجوه اين شكاف ها بين فرزندان و والدين است. در اين موقعيت ديگر پسر نشأني از پدر ندارد و كسي نيز او را نا پسر نمي خواند. اين شكاف بين نسلي بين دختران و مادرانشان بمراتب بيشتر بوده و هنجارها و ارزشهاي كهن نسل قبل بشدت مورد چالش و بازسازي قرار گرفته اند.
@alitayefi1 
نمودهاي بارز اين شكاف ها را مي توان در بهره گيري از فناوري هاي نوين، در دوست يابي و الگوي ارتباطات اجتماعي، در ارزشهاي مربوط به پوشش، در مناسبات اجتماعي با گروههاي اجتماعي مختلف قومي و جنسي، در انجام و باور به مناسك ديني، در الگوهاي ازدواج و فرزند آوري و در نهايت ارزشهاي مربوط به رابطه جنسي و ارزيابي تن. 

در شكاف هاي بين نسلي همچنان نمودهاي ساير شكاف هاي قومي و طبقاتي البته مشهود است ولي در بين نو/جوانان فرهنگ و الگوهاي رفتاري خاصي مسلط است كه مي توان عرصه هاي مشتركي را در اين ميان يافت حتي اگر شكاف هاي طبقاتي و قوميتي در جاي ديگري ميان اين قشر فاصله اجتماعي ديگري را مهيأ سازد.

با نگرشي طولي در جامعه ميتوان گفت شكاف بين نسلي هرچه بيشتر و عرصه هاي گسترده تري را در بر گيرد احتمال تغييرات اجتماعي و ترقي هاي ناشي از آن رو به فزوني مي گذارد. در اين ميان شكاف هاي درون نسلي سبب تضادهاي اجتماعي و واگرايي در همبستگي اجتماعي مي گردد ولي شكاف بين نسلي پديده اي رو به ترقي بشمار مي رود. 

علي طايفي
@alitayefi1

هیچ نظری موجود نیست: