۱۳۹۷/۲/۳

رنسانس ایرانی: شکوفایی فرهنگ ‌در سایه ۲

6️⃣تحول در ساختار خانواده و رهایی فرد بخصوص زن. گرایش عملی تغییر ساختار خانواده های گسترده به هسته ای از یکسو و افزایش سن تجرد و کاهش طول عمر زناشویی یا ازدواج دو ناهمجنسگرا در کنار رشد آگاهی جنسی گرایشهای جنسی به ظهور خانواده های جدید انجامیده است.  
برخی خانواده ها از درون فروپاشیده ولی شکل نهادین دارند، برخی ازهم گسیخته و دستخوش طلاق و‌ رهایی زن شده اند، برخی شکلی غیررسمی یافته و همزیگری یافته اند، و برخی در قالب رابطه آزاد جنسی بدون تعهدات خانوادگی و ‌تولید فرزند. در چنین ساختاری، فرد بویژه زنان از قیمومیت نهادهای اجتماعی بویژه خانواده رهایی یافته و راه توسعه را با طرحی متفاوت پیش می‌گیرد.

7️⃣فردگرایی و قدسی زدایی از فرهنگ و‌ هنجارهای مسلط جمعی. با دگرگونی های ساختاری، فرد از چنبره هژمونی جامعه و ‌زندگی های جمعی رهایی یافته و حقوق فردی، هویت و منزلت او تعین اجتماعی بیشتری می‌یابد. در چنین فضایی افراد حتی در فضاهای مجازی سایبری دارای هویت های مستقل بود و یک‌فرد گاه با افزایش اثرگذاری های اجتماعی، هویت اجتماعی بزرگ‌دامنه ای را احراز می کند. در این رهگذر ارزش ها و هنجارهای کهن و سنتی دستخوش ریزش می گردد. هویت ما به من و شما به تو منتهی شده و تکثرگرایی در‌عرصه الگوهای زندگی، اندیشه و رفتار اجتماعی، نمود و نماد بیشتری می یابد. 

8️⃣سنت زدایی و پذیرش سبک های نوین و متکثر زندگی و اندیشیدن. پلورالیزم یا تکثر‌گرایی در زندگی‌ اجتماعی ایران امروز امری کاملا نوپدید است. همسو با فردگرایی و محوریت تقاضاهای فرد در جامعه بخصوص شهری، تضادهای فرد و‌ نهادهای درون جامعه رو به فزونی می نهد و ضرورت پاسخگویی جامعه به فرد جایگزین قربانی شدن فرد در جامعه می‌گردد. آغاز این فرایند، راه رشد تنوع ساختاری و‌ نیازهای کارکردی آن از یکسو و آشکارسازی بیشتر تضادهای فکری و رفتاری در جامعه می گردد. در چنین فضایی حرکت بسوی بستر سازی مناسب دمکراتیک برای شنیدن آرای افراد و سنت های نوپدید گروه ها و سبک های زندگی شهروندان اجتناب ناپذیر خواهد بود. 

9️⃣گسترش تجارت ایرانی و تلاش برای ورود به بازارهای جهانی. اقتضای جهانی شدن، ظهور پدیده مهاجرت گسترده ایرانیان بویژه با هجرت سرمایه های مالی و علمی به سایر کشورهای توسعه یافته، زمینه های تدریجی توسعه مناسبات بازرگانی را فراهم ساخته است. مهاجرت سرمایه های پیش گفته که عمدتا پس از انقلاب اسلامی به یک ‌پدیده اجتماعی مبدل شد، زمینه انتقال دانش و‌ فناوری نوین جهانی در ایران را حتی به اشکالی غیررسمی و ناهنجار مهیا ساخته و خواهد ساخت. گشایش های اقتصادی و‌ تجاری در بین ایرانیان داخل و خارج از کشور، ورود محصولات ایرانی در بازارهای جهانی و کالاهای غیر ایرانی و تبلیغات گسترده و‌ فرامرزی آن سبب تغییر الگوی مصرف و زیست فرد ایرانی شده و او را سوار اگرچه ‌کوپه های واپسین قطار توسعه کرده و پیش خواهد برد. 

🔟دگرگونی هنر از هنر آیینمند و ایدیولوژیک به هنر منفرد شده. هنر و فرهنگ ‌نیز با کنده شدن فرد از خاک مسلط جمع‌گرایی، به فرهنگ و هنری مستقل، رها از دکترین نهادهای اجتماعی و سیاسی مسلط در جامعه، و معترض و توسعه خواه فرا می روید. دامنه این هنر از آوازها و سرودها تا نقاشی، فیلم و سینما بسوی گریز از مرکز ‌فرماندهی ایدئولوژیست ها حرکت می‌کند. هنر سکولار و فردیت یافته با سرعت در‌ حال پرسشگری و فروپاشی وضع موجود بازمانده از پاسداران سنت و آیین های ایدئولوژیک است و هنرمندان بیش از پیش بسوی ایفای نقش های پیامبری اجتماعی بوده و با حامیگری های خاص خود، الگوهای رقیب را پیش روی هنر دینی/سیاسی مسلط می گذارند. در این رهگذر هنر در شرف جامعه پذیری مجدد قراز می‌گیرد. ادامه دارد... .

علی طایفی
https://t.me/alitayefi1

هیچ نظری موجود نیست: