۱۳۹۵/۶/۲

جامعه شناسي و آموزه هاي حقوق بشر


 یکی از دغدغه های مهم در زمینه نقض حقوق بشر در بیشتر مناطق دنیا از جمله ایران، در کنار نقض آن توسط دولتها، نادیده گرفتن، نقض و عدم اطلاع احاد ملت از مفاد حقوق بشراست. در بسیاری از شواهد مربوط به حقوق انسانی اقشار مختلف جنسی، سنی، شغلی، قومی، دینی، سیاسی، و اجتماعی در ایران همواره این عامل نقش قابل توجهی دارد که مردم نیز خود علیه یکدیگر عمل می کنند.
پدری که دختر خود را درسنین کودکی و پس از بلوغ جنسی به ازدواج اجباری وا می دارد، و پدر یا برادری که با توجیهات ناموسی به قتل، به سنگسار و قطع سر دختر یا خواهر خود می پردازد، مردی که با داشتن همسر به تاهل دوم و چند همسری می گراید و از آن دفاع می کند، والدینی که بظاهر از سر مهر به تنبیه و آزار بدنی و روحی کودکان خود می پردازند، مردانی که درنقش پدر، برادر یا شوهر به آزار جنسی و جسمی زنان و دختران خود می پردازند و دهها شواهد دیگر همگی نشانگر این است که "مردمی که از حقوق خود با خبر نباشند، علیه خود و یکدیگر عمل می کنند".

اینک پرسش این است که چگونه می توان به توسعه مفاهیم و مبانی، نمادها و نهادها، و فرهنگ حق و تکلیف بر پایه مفاد پیمان نامه حقوق بشر درایران پرداخت؟ آیا دراین میان نقش دولتها نقش ضروری و تنها مجرای تحقق این هدف است؟ درصورتی که ارکان دولتی با قوانین ضد حقوق بشری ، خود از ناقضان نخستین مفاد حقوق بشر باشند تلکیف چیست؟ نقش نهادهای مدنی و احزاب و سازمانهای غیر دولتی در این میان چیست؟ و در نهایت نقش یکایک دانش آموختگان و دانشجویان که امروزه در اقصی نقاط کشور پراکنده اند دراین راستا چگونه قابل تعریف است؟ 

اخیرا ویدئویی از عملکرد یک اجتماع غیر دولتی در گامبیا، آفریقای جنوبی دیدم که نشان می دهد چگونه در اثر فعالیت این سازمان غیر دولتی بنام "توستان" توانسته اند مباحث حقوق بشری را دربین آحاد مردم حتی بیسواد برده و سبب شوند زنان خود در دفاع از آزار کودکان و یا خود در برابر شوهران اقدام مشترک کنند. بنظر می رسد ورود به این بحث درجامعه ایران برای دستیابی به یک برنامه عمل و تعریف نقش جامعه شناسان و دانش آموختگان این رشته از علوم و فعال سازی نهادهای مشابه بسیار ضروری است. 
براي اين مهم چند برنامه عمل مي توان پيش بيني كرد:
-تدوين و ترجمه متون آموزشي تصويري و ساده براي اقشار مختلف سني، جنسي، قومي و ديني براي انتشار كاغذي و مجازي در فضاي نت،
-مشاركت دانشگاهيان از مدرس تا دانشجو در آموزش، پزوهش و توسعه مباني مرتبط با حقوق بشر در دانشگاهها، مراكز پژوهشي، رسانه هاي مرتبط، انجمن ها و... ،
-طراحي و راه اندازي رشته يا ماده درسي و يا سرفصل هاي مرتبط با حقوق بشر و تمامي الحاقات آن در متون درسي مرتبط و پيوند دادن جامعه شناسي با حقوق بشر؛ امري كه در ساختار انجمن بين مللي جامعه شناسي نيز طراحي و راه اندازي شده است،
-برگزاري دوره هاي آموزشي براي مخاطبان مختلف دانشگاهي و رسانه ها و حتي مسئولان إجرائي مرتبط با امور اجتماعي در كشور جهت ترويج آموزه هاي حقوق بشر در كشور و تربيت گروههاي مرجع. 
بي ترديد موانع ساختاري و سياسي و حتي ايدئولوژيك بسياري در اين مسير وجود دارد كه با همت و تلاش، ترويج بينش و نظريه حقوق بشريم ديالوگ با نهادهاي رسمي و غير رسمي ميتوان بخشي از اين موانع را برداشت. 
ويديوي زير درباره مباني حقوق بشر را ببينيد كه موسسه اي با تشويق من به فارسي ترجمه كرده است.

http://youtu.be/85EaZIjen68

علي طايفي  

@alitayefi1

هیچ نظری موجود نیست: